حقیقت بهشت و دوزخ از دیدگاه محی الدین ابن عربی و صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)
پایان نامه
- دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده الهیات
- نویسنده امیرحسین عبدالهی
- استاد راهنما رضا رسولی سیدفتاح مرتضوی
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1389
چکیده
در این پایان نامه، به دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا در مورد بهشت و دوزخ پرداخته شده است. از نگاه ابن عربی و ملاصدرا، بهشت و دوزخ، هم با ماهیّت جسمانی، و هم با ماهیّت روحانی وجود دارند. جسم بهشتی از نگاه این دو متفکّر، جسم لطیف ملکوتی است که البته ابن عربی از آن به جسم طبیعی، و ملاصدرا از آن به جسم مثالی تعبیر می کند. امّا جسم دوزخی از نگاه آن دو، جسم عنصری و این دنیایی است. ماهیّت حقیقی بهشت از نگاه ابن عربی، قرب و نزدیکی به خدا، و ماهیّت حقیقی دوزخ، بعد و دوری از خدا است. ماهیّت حقیقی بهشت و دوزخ نیز از نگاه ملاصدرا، با دیدگاه ابن عربی متشابه است، امّا ملاصدرا برای بهشت و دوزخ قایل به حقایق سه گان? حسّی و مثالی و عقلی است که در هر نشأه ای مطابق با آن نشأت حادث می شود. رابط? دنیا و آخرت از نگاه ابن عربی، رابط? ظاهر به باطن است، امّا از نگاه ملاصدرا، رابط? قوّه به فعل و نقص به کمال است. همچنین، فلسف? وجودی بهشت و دوزخ از دیدگاه ابن عربی، ظهور حقیقت و باطن جهان هستی، و هماهنگی و تشبّه به خدا است؛ و از نگاه ملاصدرا غایت حرکت تکاملی و جوهری انسان است. در این پایان نامه، نتیجه گرفته می شود که بیانات قرآن دربار? جسمانی بودن بهشت و دوزخ، در شمار مجاز و تمثیل و استعاره نیست، و این گونه نیست که اوصاف جسمانی آن دو، صرفاً انگیزه ای برای تشویق عامّ? مردم به اعمال نیک، و ترساندن آنها از اعمال زشت باشد. بلکه به این علّت است که عوام، حقیقت این دو امر را بهتر بشناسند. زیرا هرچه که جسمانی و محسوس است برای عوام مردم، قابل درک بیشتری است، و آنها صعوبت و عظمت روحانیّات را آن طور که شایسته است درنمی یابند. همچنین، با توجّه به ارتباط اجتناب ناپذیر دنیا و آخرت، روشن می شود که جسم دوزخیان، به علّت عشق و طمع آنها به لذایذ فانی و زودگذر دنیوی، عنصری می باشد؛ امّا بهشتیان به خاطر این که دیدگان خود را به روی لذایذ فانی و زودگذر عنصری بسته اند، ابداً در جهان آخرت دارای جسم عنصری نیستند. بنابراین دنیا و آخرت دو ظرف متمایز از هم نیستند، بلکه آخرت همان باطن دنیا است.
منابع مشابه
تحلیل و بررسی «ورای طور عقل» در دیدگاه محی الدین ابن عربی
چکیده: بحث از ورای طور عقل از مباحث قدیمی در شناخت‌شناسی است. عارفان مشهودات خود را بالاتر از حد ذهن طبیعی و عقل بشری می‌دانند. این‌گونه معارف معمولاً یا قابل تأویل و در نهایت عقل‌پذیر تلقی می‌شوند و یا عقل ستیز. در این مقاله پس از نقل نظراتی که در این باره وجود دارد؛ با بررسی حقایق و معارفی که محیی‌الدین عربی ورای طور عقل می‌داند مشخص می‌شود بخشی از حقایق عرفانی در مراحلی بالاتر از عالم عقل و ...
متن کاملحقیقت استعاذه از دیدگاه ابن عربی، ملاصدرا و امام خمینی(س)
استعاذه یا به عبارتی پناه بردن به قدرتی والاتر یکی از اذکار الهی است که انسان مؤمن هنگام احساس خطر از آن استفاده می‌کند. با بررسی آثار بزرگانی همچون ابن عربی، ملاصدرا و امام خمینی، مشاهده می‌شود که آنها هرکدام با توجه به مشرب خویش به تبیین این ذکر پرداخته‌اند: در آثار ابن عربی می‌توان مطالبی درمورد حقیقت استعاذه، مستعیذ، مستعاذٌبه و مستعاذٌمنه یافت، هر چند تحت این عناوین به بحث نپرداخته است. ...
متن کاملاعیان ثابته از دیدگاه ابن عربی و ملاصدرا
« اعیان ثابته » از اصطلاحات کلیدی عرفان ابن عربی است که معانی نزدیک به آن در مکاتب مختلف پیش از وی وجود داشته است. این اصطلاح بار اول به وسیلة خود «ابن عربی» وضع شد و عارفان و فیلسوفان- به پیروی از وی- در مسائل متعددی از جمله «علم حق»، «تجلی حق» و «آفرینش» از آن استفاده کرده اند. ملاصدرا – بنیانگذار حکمت متعالیه- در کتاب کبیر خود، الاسفارالاربعه، گاه با تمجید از ابن عربی این اصطلاح را به کار می...
متن کاملخلود در عذاب از دیدگاه ملاصدرا و ابن عربی
مسئلة جاودانگی نفس در جهنم و بقا در عذاب الهی ازجمله مسائل مهم کلامی و اعتقادی است که از همان آغاز، توجه بسیاری از متفکرین مسلمان را به خود جلب کرده است. در این میان ملاصدرا به اشکالاتی که در باب خلود در عذاب وجود دارد اشاره می‌کند و سعی کرده است با پاسخ‌دادن به آنها و اثبات خلود برخی از کفار در جهنم، هرگونه اندیشة مبنی بر عدم خلود را رد کند. اما به نظر نگارنده پاسخ وی ناکافی بوده و نمی‌تواند ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین - دانشکده الهیات
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023